Đồng chí Nguyễn Văn Linh, sinh ngày 01-7-1915 trong một gia đình công chức tại xã Giai Phạm, huyện Mỹ Văn, tỉnh Hưng Yên. Tham gia cách mạng khi mới 14 tuổi. Trong quá trình hoạt động, đồng chí nhiều lần bị giam cầm, đi đày ở những lao tù khắc nghiệt nhất như Côn Đảo và những phẩm chất cao quý của người chiến sỹ cộng sản càng thêm được tôi luyện và phát triển. Hơn 40 năm gắn bó với miền đất Nam Bộ, mỗi trách nhiệm mà đồng chí gánh vác đều gắn với những thời kỳ đầy cam go, gian khổ của cách mạng, chính vì vậy mỗi thắng lợi của phong trào đều không tách rời vai trò của người lãnh đạo chủ chốt.
.jpg)
Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - một trong những người lãnh đạo của Đảng khởi xướng công cuộc đổi mới tại Đại hội VI năm 1986 - Ảnh Tư liệu
Trong lịch sử Đảng ta, đồng chí Nguyễn Văn Linh có một vị trí khá đặc biệt, xuất hiện vào những thời điểm then chốt, có những đóng góp hiệu quả vào việc kiến tạo sự chuyển hướng đường lối chiến lược của Đảng, đưa đất nước vào thời kỳ đổi mới để tiến lên. Với trách nhiệm là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí Nguyễn Văn Linh là một trong những người khởi xướng công cuộc đổi mới, cải cách kinh tế, mang lại sự ổn định, phồn vinh cho đất nước Việt Nam.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng, diễn ra từ ngày 15 đến ngày 18-12-1986, đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa của cách mạng Việt Nam khi đề ra đường lối đổi mới toàn diện. Những thành tựu đạt được trong công cuộc đổi mới là công sức của toàn Đảng, toàn dân và gắn liền với vai trò đặc biệt của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh.
Ngoài những đóng góp thiết thực cho đất nước trong giai đoạn mở đầu của công cuộc đổi mới, tên tuổi đồng chí Nguyễn Văn Linh gắn liền với Chuyên mục “Những việc cần làm ngay”, gồm 31 loạt bài được đăng trên Báo Nhân dân từ ngày 25-5-1987 đến ngày 28-9-1990, với bút danh N.V.L. Đây là một biểu hiện của tinh thần đấu tranh chống tiêu cực quyết liệt, ngọn cờ đầu của chủ trương đổi mới, xây dựng một xã hội tiến bộ, dân chủ. Đồng chí đã cụ thể hoá chủ trương của Đảng vào những công việc thiết thực nhất nhằm làm cho Nhân dân nắm rõ nghị quyết của Đảng, đường lối xây dựng đất nước, trên cơ sở đó sẽ phát huy sức lực, góp công sức vào công cuộc kiến thiết đất nước.
Trong thời gian 4 năm tồn tại chuyên mục “Những việc cần làm ngay”, đã tạo nên dấu ấn đậm nét trong đời sống xã hội của những năm đầu đổi mới. Với tinh thần đổi mới thật sự và chống tiêu cực mạnh mẽ để góp phần thúc đẩy công cuộc xây dựng đất nước đi dần đến ổn định, các bài báo đã nhận được sự ủng hộ rộng lớn từ khắp nơi và của hầu hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội. Từ hiệu ứng của chuyên mục, nhiều vụ việc có liên quan trực tiếp hoặc gián tiến đến cán bộ lãnh đạo - mà trước đó - chỉ là “sự im lặng đáng sợ”. Ý nghĩa to lớn của loạt bài ký tên N.V.L thể hiện ở khía cạnh: Vừa là đường hướng lãnh đạo, vừa đáp ứng đòi hỏi của tình hình, vừa phản ánh đúng nguyện vọng của nhân dân, cán bộ cả nước.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Linh, chống tiêu cực là một nhiệm vụ cấp bách và quan trọng, dọn đường cho việc thực hiện đường lối đổi mới nhằm đưa đất nước thoát khỏi khó khăn, đi đến ổn định và đây sẽ là một cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ, đòi hỏi mọi lực lượng tiến bộ và cách mạng của đất nước phải nâng cao trách nhiệm, phải tỉnh táo, kiên trì, dũng cảm. Và nhất là, đồng chí thúc giục mọi người phải có tinh thần đổi mới ngay từ trong tư duy và phong cách.
.jpg)
Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh về thăm và nói chuyện với bà con nông dân Hợp tác xã Tùng Phong, xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Nghệ Tĩnh (từ 23 đến 27-5-1990), nhân dịp kỷ niệm lần thứ 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh - Ảnh Tư liệu
Thông tin báo chí không chỉ có một chiều từ trên xuống mà còn có chiều ngược lại. Báo chí không chỉ thể hiện sự đồng thuận đối với các chủ trương, chính sách của nhà cầm quyền mà còn là tiếng nói phê phán, phản biện đối với những điều chưa phù hợp thực tiễn, trái với lòng dân. Mục đích tuyên truyền Nghị quyết của Đảng cho dân hiểu, phục vụ cho công cuộc đổi mới ở ba khía cạnh: Khuyến khích đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, dẹp bỏ những cản trở đối với công cuộc đổi mới, khắc phục tệ quan liêu, tham nhũng, Chuyên mục “Những việc cần làm ngay” ra đời như là một sản phẩm tất yếu từ một nhà lãnh đạo cách mạng “lấy dân làm gốc”, giúp người dân phát huy được quyền làm chủ tập thể, làm chủ sự nghiệp đổi mới của mình.
Toàn bộ nội dung chuyên mục tập trung vào 4 vấn đề chính: Phê phán các vi phạm ảnh hưởng đến công cuộc đẩy mạnh sản xuất; phê phán các hiện tượng tha hoá về phẩm chất của đội ngũ cán bộ; khẳng định sức mạnh công luận, pháp chế Nhà nước và vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng; động viên, cổ vũ Nhân dân thực hiện đường lối đổi mới, biểu dương những việc làm tốt, nhân tố mới điển hình.
Bằng sự sâu sát của một người lãnh đạo, tác giả N.V.L nhìn thấy và chỉ rõ nguyên nhân, hậu quả tai hại của những hiện tượng vi phạm có ảnh hưởng đến kinh tế, sản xuất, những mục tiêu quan trọng mà đất nước đang tích cực đẩy mạnh để vực dậy tình hình đất nước sau nhiều năm khủng hoảng. Đó là hành động thiết thực của một người mang tinh thần đổi mới thật sự, đấu tranh để đẩy lùi những ngăn trở trên con đường phát triển của đất nước. Đối với tác giả, đây là “những việc cần làm ngay”, không thể chậm trễ.
Đại hội VI của Đảng đã chỉ rõ: Những năm gần đây, phẩm chất của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên bị giảm sút. Một số không ít đảng viên thoái hoá, biến chất. Những biểu hiện tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, đảng viên là không coi trọng danh hiệu đảng viên, không chịu tu dưỡng nên lý tưởng cách mạng bị phai nhạt; tư tưởng “chạy theo đồng tiền”, tham ô, hối lộ, ăn cắp của công thành của riêng... Một số cán bộ lợi dụng chức vụ quyền hạn tạo cho mình những đặc quyền đặc lợi, ức hiếp quần chúng. Một số không ít cán bộ lãnh đạo các cấp mắc bệnh thiếu trung thực, nịnh trên nạt dưới, độc đoán, gia trưởng, quan liêu xa rời thực tế, lề lối làm việc hình thức, phô trương, lãng phí cũng khá phổ biến. Tất cả những điều này đều được tác giả đề cập đến trong “Những việc cần làm ngay”.
.jpg)
Trong diễn văn bế mạc Đại hội VI của Đảng (ngày 18-12-1986), Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh nhấn mạnh, Đại hội lần này đã đánh dấu bước chuyển quan trọng trong quá trình kế thừa và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng. Ông cũng thể hiện quyết tâm: “Không một trở lực nào có thể ngăn cản bước tiến của chúng ta về phía trước” - Ảnh Tư liệu
Tác giả đặc biệt chú trọng tới phẩm chất và cung cách làm việc của yếu tố con người trong sự nghiệp đổi mới, vì đây chính là nhân tố có tính chất quyết định, chi phối công cuộc kiến thiết đất nước. Trong khi phê phán các hiện tượng vi phạm ảnh hưởng đến sản xuất, tác giả đồng thời phê phán những tiêu cực trong làm việc, sinh hoạt, quản lý của đội ngũ cán bộ, nhấn mạnh đến công tác chống lại sự tha hoá về tư tưởng, đạo đức cách mạng.
Sức mạnh của công luận, pháp chế Nhà nước và vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng: Định hướng của “Những việc cần làm ngay” thật rõ ràng, gắn liền biểu dương với phê bình, hướng tới việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, nêu lên phong cách mới, giải quyết những vấn đề đặt ra một cách dứt điểm theo tinh thần nói thẳng, nói thật, lời nói đi đôi với việc làm, mở rộng tính công khai, dân chủ.
Trong công cuộc đổi mới với tinh thần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật” và nhất là trên mặt trận đấu tranh chống tiêu cực không thể thiếu vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng khi đó là nơi thể hiện tiếng nói của công luận một cách hữu hiệu nhất.
Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh cũng đề nghị “dân đã nói, báo chí đã đăng thì các cấp uỷ Đảng và Nhà nước phải nghiêm túc nghiên cứu - giải quyết. Các cấp uỷ Đảng và chính quyền cần ủng hộ báo chí chống tiêu cực. Báo chí đừng sợ bị quy chụp khi đẩy mạnh đấu tranh mà phải tích cực làm cho quần chúng sử dụng tờ báo như cơ quan ngôn luận tin cậy. Và phải chú trọng đăng cả những bài quần chúng phản ánh cái tốt, các điển hình tích cực, các nhân tố mới”. “Vai trò của nhà báo là đem ánh sáng trong lành lan toả rộng ra, đẩy lùi, thu hẹp và xua dần bóng tối”.
Trong Điếu văn Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đánh giá, “suốt nhiệm kỳ Đại hội VI, với cương vị là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã cùng tập thể lãnh đạo nhạy bén, chủ động, sáng tạo, khôn khéo lèo lái con thuyền cách mạng vượt qua những bước hiểm nghèo của thời kỳ xảy ra những biến động to lớn trên thế giới, đẩy mạnh công cuộc đổi mới và thu được những thành tựu rất quan trọng,...”.
Quốc Hùng